Eskiden doktora ulaşımdaki zorluklar, tarama muayenelerindeki yetersizlik, kundaklama alışkanlığı vs gibi nedenlerle çok sık görülen ve ileriki hayatta topal olarak yaşamak zorunda kalan kalça çıkıklı bebeklere günümüzde rahatça tanı konulabilmektedir. Erken tanı sonrası hemen tedavi edilen bebeklerde ameliyata bile gerek kalmadan bu sorun basitçe çözülebilmektedir.

Kalça çıkığı yaklaşık olarak her 10.000 canlı doğumdan 14’ünde görülmektedir. Ülkemizde aile hekimliği uygulamasının yaygınlaşmasıyla kalça çıkığı olgularının erken tanısı mümkün olmaktadır. Bebek doğduktan sonra işitme muayenesi ve kalça çıkığı muayenesi rutin olarak yapılmaktadır. Kalça muayenesi hekim tarafından yapılmakta ve ideal olarak 4-6 haftalıkken bebeğin kalça ultrasonu çekilmektedir.

Kalça çıkığı daha bebek anne karnındayken gelişmeye başlayan karmaşık bir tablo sonucu oluşmaktadır. Anne-baba yaşı, ırkı, bebeğin anne karnındaki duruş şekli, annenin hormonları da dahil birçok etken bebeğin kalçasının yuvasına tam oturmaması ile sonuçlanan bu probleme yol açmaktadır. Eski zamanlarda ebe hatası yada yanlış iğne sonucu geliştiğine inanılan topallama vakalarının nerdeyse tamamı tedavi edilmemiş kalça çıkığının sonucudur.

Kalça çıkığı ilk çocuklarda daha sık olurken, sol kalçanın çıkık olma ihtimali sağ kalçaya göre daha yüksektir. Kalça çıkığı beyaz tenli toplumlarda zenci ırkına göre daha sık gözlenir.

Ülkemizde rutin yenidoğan kontrolleri kalça çıkığı muayenesini de içermektedir ve tüm bebeklere 4.haftada kalça ultrasonu çekilmektedir. Bununla birlikte bazı bulgular ailelere uyarıcı olabilir. Örneğin bebeğinizin kasıklarındaki ve uyluğundaki boğumların sağ ve sol tarafta farklı olması, bebeğin bir bacağının daha kısa gibi durması, altını değiştirirken bir kalçanın diğerine göre yan tarafa doğru daha az açılabilmesi gibi.

Kalça çıkığı tanısı alan bebekler düzenli şekilde ortopedi doktoru kontrolüne gitmelidirler. Erken evrede tanı konulan bebekler bandaj ile yada alçı ile tedavi edilebilmekteyken, ileri aylarda açık ameliyat ile çıkık kalçanın yerine konulması gerekebilmektedir. Eskiden uygulanan çift ara bezi uygulaması başarısızlık ihtimali yüksek olduğundan artık uygulanmamaktadır.

Doç. Dr.Hasan Hüseyin CEYLAN

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı